مهندس ابوالفضل ودادی، مدیر کل اسبق میراث فرهنگی استان مازندران، به مینوی برین پیوست. زندهیاد مهندس ودادی کارشناس ارشد معماری از دانشکدۀ هنرهای زیبای دانشگاه تهران بود. او کار حفاظت و مرمت بناهای تاریخی سرزمینمان را از دفتر فنی حفاظت و آثار باستانی آذربایجان آغاز کرد. پس از انقلاب با تشکیل ادارات کل میراث فرهنگی در استانها، مسئولیت ادارۀ کل میراث فرهنگی مازندران به ایشان واگذار گردید. مهندس ودادی بهلحاظ حرفهای شخصیتی فنی و مسئول در برنامهریزی، مرمت، و احیای بناهای تاریخی بود، و در زمینۀ مدیریتی و انسانی با همکاران و زیردستان رفتاری صمیمانه و آموزگارانه داشت. کارشناسان زیادی در همکاری با او تربیت شدند. تعداد فراوانی از بناهای تاریخی استان مازندران در مدیریت مهندس ودادی به ثبت آثار ملی رسیدند و زیر چتر حفاظتی قرار گرفتند. همچنین تعداد زیادی از بناهای تاریخی استان با سرپرستی و مسئولیت ایشان مرمت و حفاظت شد. مهندس ودادی در سال ۱۳۷۷ بازنشسته شد. پس از آن مدتی عضو شورای شهر بابلسر بود و همچنین ریاست نظام مهندسی استان مازندران را بر عهده داشت. مهندس ودادی در روز چهارشنبه، تاریخ ۱۵ اسفند ۱۴۰۳ پس از چند ماه تحمل بیماری درگذشت و روان پاکش به مینوی برین پیوست. مؤسسۀ فرهنگی ایکوموس ایران، ضایعۀ درگذشت این متخصص برجسته و حفاظتگر مسئول بناها و محوطههای تاریخی کشورمان را به همسر ارجمند و فرزندان برومند ایشان و همکاران حفاظتگر میراث فرهنگی کشورمان تسلیت میگوید. از خداوند مهربان برای آن عزیز از دسترفته شادی روان و جوار حق و برای بازماندگان شکیبایی و تندرستی مسئلت دارد.
سی و دومین جلسۀ گروه تخصصی متن در روز چهارشنبه، ۸ اسفند ۱۴۰۳، ساعت ۱۵:۰۰ با شرکت ۲۱ نفر از اعضا بهصورت حضوری و برخط در دفتر مؤسسۀ فرهنگی ایکوموس ایران برگزار شد. جلسه با خوشامدگویی دکتر طاهره شکری، رئیس گروه تخصصی، به اعضا آغاز گردید. این جلسه به دومین سخنرانی از سلسله سخنرانیهای تخصصی گروه متن اختصاص داشت. سخنران این جلسه دکتر مهدی حجت با موضوع «متن و میراث» مطالب خود را عرضه داشتند. متن این سخنرانی در آینده در اختیار علاقهمندان قرار خواهد گرفت. در این جلسه همچنین ویژهبرنامهای برای تقدیر از اعضای فعال مؤسسه برگزار گردید و هدیهای که مزین به نشان ایکوموس بود، به تعدادی از اعضا اهدا شد. جلسۀ بعدی این گروه تخصصی بعد از تعطیلات نوروز ۱۴۰۴ برگزار خواهد شد.
کمیتۀ علمی استادکاران و فناوریهای کهن متن گفتوگوی مهندس حسین رایتی مقدم، رئیس کمیته، را با نشریۀ مرمت، از انتشارات پژوهشکدۀ میراث فرهنگی کشور، منتشر کرد. این گفتوگو در پاییز ۱۴۰۳ انجام شده است. کمیته از همکاری آقای دکتر حمید فدایی، سردبیر محترم نشریه برای اجازۀ انتشار این گفتوگو قدردانی میکند.
سی و یکمین جلسۀ گروه تخصصی کودکان و میراث در روز یکشنبه، ۶ اسفند ۱۴۰۳، ساعت ۹:۰۰ با شرکت هشت نفر از اعضا بهصورت حضوری و برخط در دفتر مؤسسۀ فرهنگی ایکوموس ایران برگزار شد. جلسه با خوشامدگویی مهندس مونا علویپور و اعلام دستور جلسه آغاز گردید. در ادامه، مهندس هانیه دبیری، به عوامل مؤثر در آموزش مفاهیم میراث فرهنگی به کودکان پرداختند. ایشان در مورد رویکرد مناسب برای آموزش کودکان، راهکارهای مؤثر برای جذب کودکان به آثار تاریخی، تقسیمبندی آثار تاریخی بر اساس ویژگیهای بصری، تقسیمبندی سنی کودکان و روشهای انتقال مفاهیم میراث فرهنگی توضیحات مفصلی ارائه دادند. سپس یک نگارۀ ایرانی را بر اساس گروه سنی کودکان تحلیل نمودند. در ادامه به هوش چندگانۀ گاردنر و برنامۀ بازدید از موزه بر اساس نظریۀ هوشهای چندگانۀ هاوارد گاردنر پرداختند. دکتر مهدی حجت ضمن تحسین و تقدیر از خانم دبیری، بیان داشتند: آثار بعد وسیعی را شامل میشود. از آثار موزه تا آثار تاریخی (بناهای تاریخی) و از آنجاکه کودکان با هم متفاوت هستند، نحوه و نوع مواجهۀ کودکان با آثار و نوع بیان ارزشهای آثار به آنان متفاوت خواهد بود و برای بیان ارزشهای آثار به کودکان لازم است به نوع تفاوت کودک و نحوۀ مواجهه با آن توجه شود. سپس دربارۀ این تفاوتها و راهحلهای آن توضیحاتی را بیان داشتند و اعضا در این باره به بحث و گفتوگو پرداختند. مقرر گردید اثری انتخاب و بر اساس تفاوتهای کودکان و نوع مواجهه به بیان ارزشهای اثر پرداخته شود. جلسۀ آتی گروه تخصصی کودکان و میراث روز یکشنبه، ۱۹ اسفند ماه ۱۴۰۳، از ساعت ۹ تا ۱۱ برگزار خواهد شد.
سیامین جلسۀ گروه تخصصی کودکان و میراث در روز یکشنبه، ۲۱ بهمن ۱۴۰۳، ساعت ۹:۰۰ با شرکت دوازده نفر از اعضا بهصورت حضوری و برخط در دفتر مؤسسۀ فرهنگی ایکوموس ایران برگزار شد. جلسه با خوشامدگویی مهندس معصومه حاجیزاده و اعلام دستور جلسه آغاز گردید. در ادامه، مهندس هانیه دبیری، نایبرئیس گروه تخصصی کودکان و میراث، به بررسی دیدگاهها و راهکارهای گروه پرداختند و بیان داشتند: گروه تخصصی کودکان و میراث ایکوموس ایران یک اتاق فکر تخصصی است. این گروه مستقیماً کارگاه، تور یا کلاسهای آموزشی برگزار نمیکند، بلکه فعالیتهای مرتبط را تحلیل، معرفی، و تقویت میکند تا آموزش میراث فرهنگی از سطح سرگرمی و تفریح فراتر رفته و به ابزاری برای درک عمیق هویت فرهنگی کودکان تبدیل شود و به بررسی و طراحی راهکارهای عملی و نظری برای آشنایی کودکان با ارزشهای بنیادین میراث فرهنگی میپردازد. دکتر مهدی حجت، رئیس ایکوموس ایران، ضمن تحسین و تقدیر از خانم دبیری، بیان داشتند: هدف گروه تخصصی کودکان ومیراث ایکوموس ایجاد آگاهی عمیق دربارۀ میراث فرهنگی است و برای علاقهمند کردن کودکان به میراث فرهنگی و تأثیری که بر آنها می گذارد دلایل مختلفی وجود دارد. سپس دربارۀ دلایل و راهکارهای ممکن در این زمینه و تقدم و تأخر آنها توضیحاتی دادند و اعضا در این باره به گفتوگو پرداختند. خانم مهندس عطیه ابراهیمی با معرفی و اهدای چند کتاب در زمینۀ میراث فرهنگی برای کودکان به ایکوموس ایران و توضیحاتی دربارۀ نقاط قوت و ضعف آنها، به دو کتاب همدلی، رویکرد نوین جذب مخاطب در موزه و خانم پنگوئن و آقای کانگورو پرداختند که همفکری و مباحثۀ حضار را در پی داشت. جلسۀ آتی گروه تخصصی کودکان و میراث روز یکشنبه، ۵ اسفند ۱۴۰۳، از ساعت ۹ تا ۱۱ برگزار خواهد شد.
منشور و راهنمای بینالمللی ایکوموس دربارۀ مکانهای دارای میراث فرهنگی ناملموس با کنوانسیون سال ۲۰۰۳ یونسکو برای حفاظت از میراث فرهنگی ناملموس، که ایکوموس یکی از سازمانهای غیردولتی مهم برای تحقق آن است، مطابقت دارد و بر اهمیت میراث فرهنگی ناملموس در جایگاه وجهی کلیدی از فرهنگ جمعی تأکید میکند. امور ملموس و ناملموس بهنحوی ناگسستنی پیوند دارند. اعمال سنتی، اجتماعی، و فرهنگی، همراه با دانشی که از طریق نسلها منتقل میشود، درک اشیا، مکانها، و دیگر فضاهای کالبدی را ممکن میکند و به آنها معنا، ارزش، و بستر میبخشد. میراث فرهنگی ناملموس و پیوندهای آن به مکانها در منشورها، اصول، و بیانیههای ایکوموس از زمان بیانیۀ کیمبرلی دربارۀ میراث ناملموس فضاهای فرهنگی (۲۰۰۳)، و بیانیۀ تیمَنِنگ، که رئوس آن متعاقباً در کیمبرلی، آفریقای جنوبی (۲۰۰۷) تدوین شد، بهرسمیت شناخته شده است. این منشور و راهنمای جدید را کارگروهی از کمیتۀ بینالمللی میراث ناملموس که شامل اعضای ایکوموسهای ملی استرالیا، بلژیک، برزیل، کانادا، شیلی، مصر، فنلاند، فرانسه، هند، موریس، مکزیک، عربستان سعودی، آفریقای جنوبی و تایلند بود، تهیه کرد. این فرآیند شامل کارگاهها و جلساتی با افراد در داخل و خارج از شبکۀ ایکوموس، با همکاری بسیاری از سازمانها و دانشگاههای دیگر بود. در چهارچوب بینالمللی حفاظت که ایکوموس ایجاد کرده است، منشور و راهنمای بینالمللی دربارۀ مکانهای دارای میراث فرهنگی ناملموس به روابط عمیق میان جنبههای مختلف میراث و جامعههایی که آنها را حفظ میکنند، میپردازد. این سند اصول و رهنمودهایی برای اقدامات حرفهای میراثی، از جمله مدیریت و حمایت مکانها و محوطهها، مستندسازی و ضبط، اشتراکگذاری و اشاعه، ارائه و تفسیر، مدیریت تغییر و تضاد، و آموزش حرفهای در میراث ــ همه با همکاری همیشگی ذیمدخلان و متولیان جامعه ــ عرضه میکند.
گروه تخصصی متن با هدف ارتقای دانش و مهارت بصری اعضای فعال خود و برای آشنایی بیشتر با زبان عکس بهعنوان عاملی مهم در ترغیب عموم جامعه به فهم پیامهای مربوط به درک و حفاظت میراث فرهنگی نخستین دورۀ کارگاهی خود را در این زمینه با عنوان «نگاه و ثبت» در روزهای چهارشنبه تا جمعه، ۱۰ تا ۱۲ بهمن ۱۴۰۳ برگزار کرد. در این کارگاهها که در دفتر مؤسسۀ فرهنگی ایکوموس ایران (خانۀ قوامالدوله)، کاخ گلستان، و آرامستان مسیحیان ارتدکس روسیه برگزار شد، افتخار همراهی هربرت کریممسیحی در مقام مدرس و مربی و پانزده نفر از علاقهمندان که در زمان مقرر ثبتنام کرده بودند، را داشتیم. در این دورۀ سهروزه، مبانی نظری و نکات کاربردی و عملی طی جلسات گفتوگو کار عکاسی میدانی به هنرجویان منتقل شد. از همراهی بیدریغ و صمیمانه استاد گرامی، هربرت کریممسیحی، که بهرغم گرفتاریها و مشکلات کاری فراوان تجربۀ تخصصی سودمند و فضای دوستانهای پدید آوردند بسیار متشکریم و امیدواریم این تجربه با حضور مستمر ایشان تکرار شود و اعضای بیشتری در این زمینه آموزش ببینند.
سلسله کارگاهها و نشستهای عکاسی و میراث فرهنگی (۲)
با حضور: صادق میری
با موضوع عکاسی از بنا
دبیر نشستها: مهدی توحیدپور
زمان و مکان: سهشنبه، ۱۶ بهمن ۱۴۰۳، ساعت ۱۴-۱۷ تهران، خیابان امیرکبیر، خیابان جاویدی، شمارۀ ۱۰۷، دفتر مؤسسۀ فرهنگی ایکوموس ایران حضور برای کلیۀ علاقهمندان آزاد و رایگان است.
سی و دومین جلسهٔ گروه تخصصی متن در روز چهارشنبه، ۱۰ بهمنماه ۱۴۰۳، ساعت ۱۲:۰۰ با عنوان «کارگاه عکاسی: نگاه و ثبت» و تدریس آقای هربرت کریممسیحی، با حضور ۱۵ نفر از اعضا بهصورت حضوری و برخط در دفتر مؤسسهٔ فرهنگی ایکوموس ایران برگزار شد. جلسه با خیر مقدم و تشریح مباحث مورد بحث کارگاه عکاسی ثبت و نگاه توسط دکتر طاهره شکری، رئیس گروه تخصصی، آغاز شد. در ادامه آقای هربرت کریممسیحی، مدرس کارگاه، ضمن خوشامدگویی به شرکتکنندگان، نخستین جلسه از این کارگاه ۴ جلسهای را با تمرکز بر مبانی نظری عکاسی، اهمیت نگاه هنری و نحوهٔ برخورد صحیح عکاس با سوژهها آغاز کردند و بر نقش نور، تاریکی و سایه در ایجاد عمق و معنا در تصاویر تاکید کردند. سپس، اعضا سؤالات خود را مطرح کرده و مدرس ضمن پاسخگویی، مفاهیم را با مثالهایی از تجربیات عملی گوناگون شرح دادند. در ادامه، مفهوم قاببندی در عکاسی مورد بحث قرار گرفت و روشهای مختلف ترکیببندی و تاثیر آن در انتقال پیام بصری بررسی شد. در بخش پایانی، اعضای کارگاه همراه با مدرس به تالار آینهٔ خانهٔ قوامالدوله رفتند تا آموختههای خود را در محیطی واقعی تمرین کنند. آقای کریم مسیحی ضمن راهنمایی عملی، نکات کلیدی را در حین عکاسی توضیح دادند. جلسهٔ بعدی کارگاه عکاسی به صورت میدانی در کاخ گلستان برگزار خواهد شد. همچنین جلسهٔ آتی گروه متن نیز در روز ۲۴ بهمن ماه در ساعت ۱۵ در دفتر مؤسسهٔ فرهنگی ایکوموس ایران برگزار خواهد شد.